Scroll down for English version
Een krachtige vrije geest
Contrabassist Wilbert de Joode staat bekend als specialist op het gebied van de collectieve improvisatie en ‘instant composing’, het ter plekke creëren van nieuwe muziek. Hij is beslist een eigenzinnige autodidact op contrabas met veel fantasie en een enorme muzikale vocabulaire. Hij ontwikkelde een herkenbaar geluid, onder meer door darmsnaren te gebruiken. De Joode wordt gewaardeerd als een krachtige vrije geest die altijd verder blijft zoeken en risico’s durft te nemen.
Op 7 december 2016 ontving hij in het Bimhuis de Buma Boy Edgar Prijs 2016, de belangrijkste prijs in Nederland op het gebied van jazz en geïmproviseerde muziek.
Hij stelde zelf de concertavond samen. Het programma biedt een mix van al langer bestaande groepen en nieuwe samenstellingen, met Wilbert de Joode als vaste waarde.
In onderstaand interview vertelt Wilbert rustig, maar bevlogen over zijn passie voor het percussieve basgeluid, de zelfgemaakte strijkstokken en de darmsnaren.
Trio Kaufmann/Gratkowski/deJoode
Pianist Achim Kaufmann en rietblazer Frank Gratkowski vormen al 14 jaar een hecht trio met De Joode. Het trio wordt omschreven als een driekoppig organisme, waarbij gemeenschappelijk vormgevoel de bron is voor improvisaties met grote klankrijkdom en harmonische subtiliteit.
https://youtu.be/j7TSbODgqGs
Het Ab Baars Trio (rietblazer Ab Baars, drummer Martin van Duynhoven en Wilbert de Joode op bas) speelt eigen composities van Baars waarbinnen het improviseren volkomen logisch en onontkoombaar is. Voor de gelegenheid is de jonge Poolse pianiste Marta Warelis uitgenodigd om met het trio mee te spelen.
https://youtu.be/mMqhconU9f4
Naast deze trio’s heeft Wilbert de Joode een aantal geestverwanten uitgenodigd: Peter van Bergen en Tobias Delius op saxofoon/klarinet, Ada Rave op saxofoon en Michael Vatcher en Onno Govaert op drums. Op verschillende momenten van de avond staan uitzonderlijke combinaties op het podium, met 3 drummers of 5 saxofonisten tegelijk. De avond wordt afgesloten met een stuk door alle musici samen.
De Joode maakt(e) deel uit van bekende Nederlandse improvisatiegroepen als het Ab Baars Trio, Eric Boeren 4tet, Trio BraamDeJoodeVatcher en ensembles van Vera Vingerhoeds en Ig Henneman. Hij speelde met prominente buitenlandse musici onder wie Hamid Drake, Charles Gayle, William Parker, Ken Vandermark en Alexander von Schlippenbach. Naast musici werkte hij ook samen met dansers en beeldend kunstenaars, onder wie de Amerikaanse danser Michael Schumacher. De Joode is eveneens medeoprichter en lid van Doek, het collectief van toonaangevende Nederlandse improvisatoren en internationaal platform voor improvisatiemuziek.
Uit het juryrapport:
‘De Joode is autodidact; een steeds zeldzamer fenomeen in de geïmproviseerde muziek. Zijn muzikale zelfstudie staat volledig in het teken van een fascinatie voor klankkleur en akoestiek. (…) Hij heeft een uitgebreid vocabulaire en een zeer goed oor voor de muzikale mogelijkheden van een bepaalde klank, op een bepaald ogenblik, in een bepaalde ruimte.
De jury prijst (…) het samenspel van Wilbert de Joode, een kwaliteit die zo essentieel is voor de vrije geïmproviseerde muziek. Hij is, meer dan menig ander Nederlands improvisator, vooral een luisteraar, en zijn reactievermogen en muzikale wendbaarheid zijn uitdrukkingen van zijn ideeënrijkdom. De Joode is een spons en membraan tegelijkertijd (…)
(…) een lichtend voorbeeld voor jonge muzikanten, als ook een scharnierpunt tussen de pioniers van de geïmproviseerde muziek en een internationale gemeenschap van jonge muzikanten (…)
Wilbert de Joode is een scheppende kracht in een traditie die geen traditie wil zijn (…) Voor De Joode geldt bij uitstek dat muzikale creativiteit en de uitkomsten daarvan de facto een proces, nooit een definitief eindpunt zijn.’
ENGLISH
A powerful free spirit
Wilbert de Joode is widely recognized as one of the major specialists in the discipline of collective improvisation and ‘instant composing’, the on-the-spot creation of new music. As a self-taught double bassist, he stands out for his determination, his sonic imagination and his extensive musical vocabulary. He has developed his own distinctive double bass sound, partly through the use of gut strings. De Joode is acclaimed as a powerful free spirit who continues to explore and take risks.
This year the Buma Boy Edgar Prijs, the most prestigious Dutch award in the field of jazz and improvised music, has been awarded to Wilbert de Joode. He will be presented with the award on December 7 at the Bimhuis during a special concert evening, curated by himself. The program offers long-standing groups alongside new line-ups, all featuring De Joode.
Trio Kaufmann/Gratkowski/deJoode
Pianist Achim Kaufmann and reeds player Frank Gratkowski have been forming a close-knit trio with De Joode for 14 years. The trio has been described a three-headed organism, in which a collective sense of form is the source for sonically rich and harmonically subtle improvisations.
The Ab Baars Trio (Ab Baars – reeds, Martin van Duynhoven – drums and Wilbert de Joode – bass) plays original compositions by Baars in which improvisation is a logical and inevitable factor. Especially for this concert the young Polish pianist Marta Warelis will be playing with the trio.
Alongside these trios De Joode has invited a number of kindred spirits: Peter van Bergen and Tobias Delius on saxophone/clarinet, Ada Rave on saxophone and Michael Vatcher and Onno Govaert on drums. On various moments during the concert, unique combinations will perform on stage, with 3 drummers or 5 sax players simultaneously. The evening will be concluded with a piece performed by all musicians together.
(photo by sara anke morris)
De Joode is part of well-known Dutch improvised music groups such as the Ab Baars Trio, Eric Boeren 4tet, Trio BraamDeJoodeVatcher and Vera Vingerhoeds’ and Ig Henneman’s ensembles. He has performed with prominent improvisers from abroad, such as Hamid Drake, Charles Gayle, William Parker, Ken Vandermark and Alexander von Schlippenbach. Aside from musicians he has also worked with dancers and visual artists, such as the American dancer Michael Schumacher. Wilbert de Joode is a founding member of the Doek Foundation, a collective of leading Dutch improvised jazz musicians and an international platform for improvised music.
Excerpts from the jury’s report:
‘De Joode is self-taught – an increasingly rare phenomenon in the world of improvised music – and his independent study of music is driven by a fascination with timbre and acoustics. … He has an extensive vocabulary and a very good ear for the musical possibilities of a particular sound at a particular moment in a particular space.
The jury … commends Wilbert de Joode on his interplay with fellow musicians, a quality so essential to freely improvised music. He is, to a greater extent than many a Dutch improvised jazz musician, first and foremost a listener, and his responsiveness and musical agility are expressions of his wealth of ideas. De Joode acts simultaneously as both sponge and membrane (…).
[A] shining example to young musicians, as well as a fulcrum between the pioneers of improvised music and an international community of young musicians (…).
Wilbert de Joode is a creative force in a tradition that eschews tradition … . In this regard, it is particularly true that in De Joode’s hands musical creativity and the results thereof are a never-ending process, never a final conclusion.’