‘Hé vogel, wanneer spelen we weer?’
Zo begon het:
“Ik ben als oudste van dertien kinderen geboren in Groningen op de dertiende mei 1935. Ik kom uit een muzikale familie van allemaal autodidacten. Mijn grootvader trommelde al bij het Leger des Heils en mijn vader John Sr. was een van de belangrijkste drummers in Nederland van de generatie van voor de oorlog. Maar ook een broer van mijn vader, mijn twee broers en jongste zus spelen drums.”
De legendarische Nederlandse jazzdrummer John Engels is in zijn 60-jarige carrière al heel vaak geïnterviewd en gefilmd. Er staan veel video’s van hem op Youtube, en er zijn op internet veel fotoos van hem te vinden. Maar ja, als je zo’n lange glanzende carrière hebt en je speelt nog steeds de sterren van de hemel, dan is dat ook weer niet zo gek.
Op 13 mei wordt John Engels 80 jaar. Dat wordt gevierd met een hele reeks concerten onder de noemer Vogel Vrij. Onder andere in:
10-4 Paradox Tilburg; 14-4 Musis Sacrum Arnhem; 22-4 Oosterpoort Groningen; 13-5 Bimhuis A’dam; 14-5 LantarenVenster R‘dam; 10-5 TivoliVredenburg; 23-5 Jazz in Duketown Den Bosch. En nog veel meer plekken en data hierna en tussenin.
Op de website van de Vogel Vrij Tour staat het hele tourschema en ook uniek foto- en filmmateriaal plus een aantal leuke anekdotes opgetekend uit de mond van Engels.
Ook verschijnt in april de biografie ‘Hé vogel, wanneer spelen we weer?’ van journalist Jeroen de Valk.
The Art of Brushes
In het Bimhuis treedt hij op (op zijn verjaardag!) met drie groepen: het Louis van Dijk Trio, het nieuwe John Engels Kwintet en Barnicle Bill XL. (zie verder naar beneden voor een beschrijving van die groepen). Deze avond is ook live en achteraf te horen via Bimhuis Radio
‘Wat pauze!? Doorspelen!’ Dat credo geldt nog steeds voor de jazzdrummer die begon bij Pia Beck en Mary Lou Williams, en doorbrak met de Diamond Five.
John Engels (Groningen, 13 mei 1935) heeft nu al 60 jaar een volle agenda als drummer in de meeste gangbare jazzstijlen. Zijn voorkeur gaat uit naar Swing en (neo-)bop, hoewel hij niet bang is voor uitstapjes naar de vrijere muzieksoorten. Collega’s prijzen zijn werk met brushes, bandleiders en solisten vragen hem vanwege zijn empathie, enthousiasme, flexibiliteit en onvermoeibare swing. Hij heeft een hekel aan lange pauzes en hanteert het motto ‘It don’t mean a thing if it ain’t got that swing’.
De linkshandige drummer werd ooit aangeraden om naar het conservatorium te gaan, waar hij op een rechtshandig drumstel diende te spelen. “Dan zou ik dus weer van vooraf aan moeten beginnen. Ik ben toen twee keer geweest naar het conservatorium, de eerste en de laatste keer.”
Programma Bimhuis:
Voor het eerst sinds 30 jaar komt de ‘oerbezetting’ van het Louis van Dijk Trio weer bijeen. Pianist Louis van Dijk richtte het trio op in 1964. Het trio speelde met veel grote musici w.o. Dizzy Gillespie, Thad Jones en Slide Hampton.
Louis van Dijk – piano, Jacques Schols – bas, John Engels – drums
In zijn meer dan 60 jaar lange carrière heeft John Engels voor het eerst een kwintet opgericht dat zijn eigen naam draagt. Deze groep brengt een tribute aan de fameuze Diamond Five, de groep waarmee John van 1957 tot 1961 furore maakte in de Amsterdamse jazzclub Sheherazade. Zangeres Fay Claasen is speciale gast.
Benjamin Herman – altsax, Ruud Breuls – trompet, Rob van Bavel – piano, Ruud Ouwehand – bas, John Engels – drums
Het Barnicle Bill Trio debuteerde in een uitverkocht Bimhuis op John’s 75ste verjaardag. De band treedt nu op in een uitgebreide versie. Barnicle Bill XL speelt onder meer muziek van Theo Loevendie, de saxofonist/componist die al sinds de jaren ’50 bevriend is met John. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat Theo zelf mee zou spelen, maar om gezondheidsredenen wordt hij vervangen door Jan Menu. Speciaal voor de Vogel Vrij Tour arrangeerde Loevendie een aantal stukken die hij in het verleden met John heeft gespeeld en opgenomen. Deze muziek vormt een belangrijke schakel in de ontwikkeling van de Nederlandse jazz.
Jan Menu – sopraansax, Bart van Lier – trombone, Miguel Martinez – altsax, Mark Haanstra – bas, John Engels – drums
John Engels speelde onder meer met Stan Getz, Clifford Brown, Ben Webster en Chet Baker. Hij kreeg een Bird-Award op het North Sea Jazz Festival (1985), de Boy Edgar Prijs (1988) en kreeg zes Edisons voor zijn platen. Zijn interesse voor de jazz werd vooral gewekt door een aantal concerten in de serie Jazz at the Philharmonic, waar zijn vader hem mee naartoe nam. Hij zag hier onder andere Hank Jones en Ray Brown. In navolging van zijn vader ging Engels in 1953 ook met drummen zijn geld verdienen. Hij speelde in het trio van Pia Beck en met de Surinaamse saxofonist Kid Dynamite en was tien jaar lang de vaste slagwerker van de groep van Cees Slinger, De Diamond Five, in de periode 1958-1964 zo’n beetje de beste en bekendste moderne jazzband van Nederland.
Hij was lid van de bigband van Boy Edgar en speelde met Louis van Dijk en Jacques Schols voor radio en televisie.
Engels speelde met nog veel meer musici, bijvoorbeeld met Cab Kaye, Dizzy Gillespie, Johnny Griffin, Phil Woods, Tommy Flanagan, Hank Jones, Sonny Stitt en Wynton Marsalis. Hij speelde op zo’n 160 platen mee. Als hoogtepunt in zijn carrière noemt Engels zelf de tournee die hij met trompettist Chet Baker door Japan maakte.
(In de video hier zie je niet zo veel, maar het is wel mooie muziek)
Boy Edgarprijs 1988, met drummende broers en zussen
Een gefilmd portret van John Engels is hier te vinden:
http://www.cultura.nl/speel.WO_NTR_653856.html